Giá dầu phiên 21/6 giảm do lo ngại về khả năng Anh rời khỏi EU sau một cuộc biểu tình kéo dài hai ngày, nhưng đà giảm chững lại vào cuối phiên khi sự gián đoạn nguồn cung từ các nhà máy lọc dầu của Mỹ giúp giá xăng hồi phục.

Đầu phiên, giá dầu giảm 2% khi giới đầu tư chốt lời sau đợt tăng 2 phiên vừa qua do đồn đoán nước Anh sẽ không rời EU trong cuộc bỏ phiếu vào ngày 23/6 tới đây. Chốt phiên giao dịch ngày vào ngày đáo hạn, giá dầu WTI của Mỹ giao tháng 7/2015 giảm 52 cent, tương đương 1,1%, xuống 48,85 USD/thùng. Giá dầu giao tháng 8/2016 giảm 11 cent, xuống mức 49,85 USD/thùng. Giá dầu Brent giao tháng 8/2016 giảm 3 cent, tương đương 0,1%, xuống 50,62 USD/thùng.

Việc ngừng bắn giữa chính phủ Nigeria và phiến quân đã tấn công các cơ sở sản xuất dầu của nước này trong những tháng gần đây cũng gây áp lực lên giá dầu. Nếu lệnh ngừng bắn được thực thi, sản lượng dầu của Nigeria sẽ nhanh chóng tăng trở lại, gia tăng nguồn cung trên thị trường.

Tuy nhiên, có lẽ giá dầu đang ở trong giai đoạn bất ổn định nhất. Hãng Royal Dutch Shell đã đóng cửa một cơ sở sản xuất xăng có công suất 316.000 thùng/ngày tại một nhà máy lọc dầu tại Deer Park, Texas. Công ty dầu này không phải cái tên duy nhất trong một loạt động thái sa thải, mở ra khả năng về xu hướng chuyển dịch lao động từ dầu sang các ngành khác. Bên cạnh đó, nội chiến Libya, khủng hoảng kinh tế tại Venezuela cùng các vụ bạo loạn vì đói cũng có thể ảnh hưởng đến nguồn cung. Theo số liệu của OPEC, sản lượng dầu thô của Venezuela trong tháng 5/2016 đạt 2,37 triệu thùng/ngày, giảm 5% so với tháng 4 và giảm 11% so với bình quân của năm 2015.

Trong bối cảnh giá dầu không được như ý, các công ty dầu mỏ, rõ ràng nhất là ở Mỹ, thể hiện rõ ưu tiên các khoản thanh toán cổ tức lên trên hết. Họ cắt giảm đầu tư (ước chừng 1 nghìn tỷ USD trên toàn cầu), giảm chi phí phát triển, giảm lao động. Chiến lược này có nhược điểm: sản xuất không tăng, thậm chí giảm. Điều này có thể dẫn đến giá dầu tăng trở lại trong tương lai, nhưng Goldman Sachs dự đoán giá dầu sẽ vẫn còn dưới 50 USD/thùng trong suốt mùa hè. Hơn nữa, xét về lâu dài hơn, các công ty dầu đứng trước thách thức khác, chứ không chỉ là chuyện sản lượng và giá cả: chuyển đổi hay là chết, khi đã có bài học thành công từ các hãng xe điện như Tesla, cuộc xanh hóa các phương tiện giao thông đang diễn ra mạnh mẽ ở châu Âu, cùng sự nổi lên của hàng loạt startup, ý tưởng sáng tạo về nguồn năng lượng mới thay thế cho xăng dầu.

Ngọc Huyền